بررسی تاثیر کروم بر آسیب‌پذیری زیستی منطقه ترانزیتی تبریز - صوفیان

در میان آلاینده های محیطی، فلزات سنگین به دلیل غیرقابل تجزیه بودن و اثرات فیزیولوژیکی که بر موجودات زنده در غلظت های کم دارند، از اهمیت خاصی برخوردارند. این عناصر به دلیل تحرک کم به مرور در خاک انباشته می شوند. انباشت این عناصر در خاک در نهایت باعث ورود آنها به چرخه غذایی و تهدید سلامت انسان و سایر موجودات می شود. این مطالعه با هدف تعیین مقدار فلز سنگین کروم در ترکیب گیاه خارشتر به عنوان تامین کننده بخشی از علوفه نشخوارکنندگان کوچک و بستر خاک در مسیر ترانزیتی تبریز – صوفیان به صورت مطالعه کاربردی– توسعه‌ایی در قالب طرح کاملا تصادفی با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه بندی شده از پلیس راه تبریز – صوفیان تا ورودی شهر صوفیان انجام شد. نمونه‌های خاک و گیاه در چهار قسمت مسیر با فواصل حاشیه جاده، 15، 30، 60 و 120 متر از کنار جاده تهیه شد. برای تعیین مقدار فلز سنگین کروم از روش جذب اتمی استفاده شد. نتایج نشان داد که بیشتر ین مقدار تجمع کروم در خاک منطقه کیلو متر 30 جاده تبریز – صوفیان و نزدیک کارخانه سیمان صوفیان با 51/29 میلی گرم بر کیلو گرم در حاشیه سمت چپ جاده و بیشترین تجمع با 54/3 میلی گرم بر کیلو گرم در گیاه خارشتر میباشد. باافزایش فاصله از کارخانه سیمان صوفیان غلظت کروم در خاک و گیاه روند کاهشی پیدا کرده است. نتایج نشان داد که تجمع کروم در مسیر مورد مطالعه در خاک و گیاه خارشتر در حاشیه جاده‌ها نسبتا زیاد بوده و معمولا با افزایش فاصله از کنار جاده از غلظت فلزات کاسته شده است. با توجه به سمت وزش بادهای محلی تجمع فلزات سنگین در سمت چپ جاده بیش‌تر است، هم چنین در کیلومتر 30 جاده تبریز – صوفیان تجمع فلز کروم زیاد می‌یاشد. نتایج حاکی از این است که با توجه به آلودگی حاشیه جاده‌ها در این مسیر علاوه بر تاثیر بر افراد موجود در محل بر حیوانات چرا کننده از مسیر و به تبع آن ورود محصولات دامی به زنجیره غذایی انسان می‌تواند اثرات نامطلوبی بر سلامت انسان داشته باشد.